|     31 zenbakia, 1934ko uztaila [faksimilea PDF formatuan]

aurrekoa | hurrengoa

 

IRRI-ITZALDIA

(EZTAIETARAKO)

 

Antziñako «Joyeux Sermon de Mariage»
batetik euskeraz

A. Labayen'ek itzulia.

 

 

                «Libertas est, etcetera»...

 

                Au dezute latiñera

                Jarria emen eskuan

                Damakidan liburuan.

                Gutunak onela dio:

                «Maite dunak Pozkario

                Burua dezala aske».

                Gezurrik gabe nizuke

                Ondasun guzietarik

                Ori dala aundienik.

                Jendeak lo ez ba'leude

                Ba'lira etxeko-alde

                Libre bizi zeratenok

                Emakume gizonezkok

                Ez ziñateke lotuko

                Uztarrian betirako

                Zoritxarreko benetan

                «De profundis» bearretan.

 

                           * * *

 

                «Libertas est, etcetera»...

                Au dezute latiñera

                Len esan dedan bezela.

                Jaun andreak gaur bestela

                Mintzatzera noazute

                Gogoan artu zazute.

 

                Ez dala gizon azkarrik

                Ezkontzera dijoanik.

                Esposatzen dan guzia

                Dala txit txoro aundia.

                Jakin nai dezu zergatik?

                Bi milla arrazoigatik.

 

                Bat: etxea bear dezu.

                Bigarrena: bete zazu

                Oazur, seaska, arropez,

                Pixoial, zatar, maindirez

                Ontzi, eltze, burruntzali

                Azpil, aizto eta txali.

 

                Sulla, pitxar ta tiñaku

                Pertza, zartagi, kaiku.

                Armaio, apal eta mai

                Kutxa, zizalluak nun nai.

                Aizkora, mallu, xardako,

                Eta beste tresna asko.

                Krispi, matxarda, aspo, laratz

                Ezpal, egur eta arrikatz

                Ori ez bada naikoa

                Gerora gañerakoa.

 

                Izan bear dezu zer jan,

                Onen urrengo zer edan.

                Ogi, arto, baburrunak

                Ardo, sagardo onenak.

                Aragi, okel, zeziña

                Gatz, olio ta ozpiña.

                Tipul, perrejil, batxuri

                Txintxilik beti gatzari.

                Esneki, arraultz, arraiak

                Maite ditu tripazaiak,

                Krisallu, kinke, kandela,

                Nola argitu bestela?

                Intxaur, patata, urra, gaztain

                Ganbara betetzeko lain.

 

                Seme-alabak zaintzeko

                Senideari eusteko

                Neskame, morroi, iñude.

                Ta aukeran ba'leude!

                Deus baldakite egiten?

                Ez da aurra! lo-arazten!

                Ontaz gañera, ikullua

                Lan ematen dun lekua.

 

                Ollo, ollar, txita, ate

                Txerri, zerrama, apote

                Astozar, zamari, zaldi

                Auntz, aker, arkume, ardi.

                Iru eta iru dira sei

                Beste amarrez amasei

                Ainbesteraño abere

                Ezin kontaitut beñere.

 

                Aitatzea zaizkit aztu,

                Bi zakur, amaika katu

                Oiek danak nork mantendu?

                Ezkondu zaite, ezkondu...

 

                           * * *

 

                Azkenik emaztetxoak

                Eskatzen dizkizuanak:

                Soñeko, ator, gerriko

                Galtzerdi ta oñetako

                Gonape, pijama, larru

                Ez eman ezkero, marru!

                Titare, orratz, orrazi

                Eraztun, galartsu, pitxi

                Usainki-goxo, ispillu

                Esku-bete edergallu

                Guzietarik jakiña

                Andre aundizkiak aña.

                Zerbait ukatu ezkero

                Zaputzakin egunero

                Ark nai duna ez egiñik

                Ez da etxean pakerik.

 

                Esan oi da esposatu

                Askoz obe da urkatu.

 

                           * * *

 

                Alare senarrak iñoiz

                Zigorra artuta jipoiz

                Andrea astintzen ba'du

                Ango istillu ta oiu

                Malkoak derizkiela

                Asten dira bereala

                Negar, karratxi, sotinka

                Ai! Ai! auzoari deika.

                Au da ezin ikusia!

                Ori da bekaizkeria!

                Nola nai den arrenkura

                Buruauste ta ardura

                Ez bada inpernu bera

                Ba-zoazteke aurrera.

 

                           * * *

 

                Ez dira oiek bakarrik

                geiago ba-da oraindik:

                Etxea ordain ezazu

                Bestena baldin ba-dezu

                Ez ba-zera maister berriz

                Nagusi ba-zera... bost aldiz

                Zerga, petxa, mozkiñak

                A zer nolako izañak!

                Paga, iozu arotzari,

                Igeltzero, zurgiñari

                Dirua xautu bearra

                Ta tximiniko kearra

                Ez da amaitzen beingoan

                Esposatuen etxean.

 

                Seme-alabak azitzen,

                Ez dute beti asmatzen

                Ta... alabak ezkontzea

                Auxen ba-dala nekea.

                Semearekin gaitzerdi

                Lanean ba-dira ari.

                Bizkarrari zama ona

                Gizonak bota diona.

                Guzi-guzia zergatik?

                Andrea artzeagatik.

 

                           * * *

 

                Bizitzen asi ezkero

                (urte asko dira gero,)

                Ez det agirik ikusi

                Ezkontza duna onetsi,

                Jakintsuak idatzi du

                Gizona ez adi ezkondu

                Zer uste zala eskontza?

                Ea beti gauza motza.

                Burua biurtzea gaxo

                Pozari eitea, Kaxo!

 

                             * * *

 

                Jaunari eska daiogun

                Baldin ba-gera sentzudun

                Ez galtezen ortan eror...

                Bizitzeko zor eta lor...

 

 

AZKEN TOPA

 

                Edan zagun! Itz ederra,

                Mendian pozik eperra,

                Altxatuaz edontzia

                Txasta zagun edaria.

 

                Ezkon-berrien osagarriari, topa!

                Berriz ere merezi baidute, topa!

 

aurrekoa | hurrengoa